DOSSIER

[size=11][size=13]I arrestuar në moshën 17-vjeçare, si pjesë e grupit të të rinjve antikomunistë shkodranë, për të kaluar dhjetë vite të mundimshme në burgjet e diktaturës[/size]
[/size]

AFRIM IMAJ

“Nëndetëset do të vinin nga Jugosllavia. Do të lundronin fshehtas në Drinin e Zi dhe do zbarkonin në Vaun e Dejës. Aty do vërshonte armata serbe. Në fillim mbi Shkodër e Dibër, pastaj në Tiranë. Do sulmohej Komitetit Qendror dhe…”I njohur nga një rreth i ngushtë njerëzish, rrëfimi i çuditshëm me profilin e një anekdote, i konsumuar si dëshmi në një proces të vitit '71, rreket të zbulojë planin e një kryengritje të armatosur të mbetur në tentativë. Bajram Bitri, burri nga Kastrioti, dëshmitari special në gjyqin e majorit dhe shkrimtarit Bajram Kovaçi këmbënguli deri në fund...

Pavarësisht rezervave për këtë shifër jo fort të qartë, studiuesi i fushës, profesor Proletar Hasani, pohon se historia e robërve gjermanë që u deportuan nga vendi ynë pas luftës, është komplekse dhe me disa aspekte të panjohura. Në raportin e tij me referenca nga arkivat dhe dëshmitë autentike për historinë dhe fatin e robërve të ushtrive të huaja në Shqipërinë e fillimviteve ‘40, zbulon dhe një fakt interesant: Ndërkohë që për robërit italianë ka një dosje të pasur me dokumente e fakte zyrtare, për ata gjermanë informacioni është i kufizuar e fragmentar, së paku në arkivat shqiptare. Sipas historianit...

Dokumenti zyrtar, që hedh dritë mbi shkakun e incidentit në kanalin e Korfuzi, të nënshkruar nga kreu i marinës luftarake të Britanisë së Madhe, mban datën 13 nëntor 1946. Të gjitha sa konfirmohen në të, u referohen përfundimeve të një operacioni ushtarak, koduar me emrin domethënës “Hakmarrja”, përgatitur në nivel të lartë të flotës britanike, në Admiraliat e në Shtabin e Mesdheut në Maltë, me ekspertë të të gjitha fushave e llojeve të armëve. Duke zbardhur dinamikën e këtij inkursioni ushtarak në bregdetin shqiptar, të përgatitur nga shtatmadhorët e Londrës, profesor Milo zbulon në librin e tij...

Dokumenti, përmbajtja e të cilit është më poshtë, për herë të parë jep një panoramë të plotë të ngjarjeve që përfshinë Tiranën më 2 korrik 1990, apo siç njihet ndryshe, futja në ambasadat e huaja. Dokumenti i hartuar nga Qemal Lame, ish-kreu i Hetuesisë së Përgjithshme, i është dërguar Sekretarit të Komitetit Qendror të PPSH-së, Hekuran Isai, i cili ishte njëkohësisht edhe ministër i Punëve të Brendshme. Në këtë dokument bëhet një përshkrim i ngjarjeve orë pas ore, përmenden të gjitha incidentet te ambasadat, thyerjet e mureve të tyre me kamionë, përplasjet me policinë, të plagosurit, incidentet...

Spiro Dede, ish-sekretar i Komitetit Qendror të Partisë së Punës dhe njëkohësisht ish-nënkryetar i Partisë Socialiste, ka sqaruar dje për Panorama rolin e Ramiz Alisë, Nexhmije Hoxhës si dhe momentet se si u zgjodh Fatos Nano Kryetar i PS-së. Dede është shprehur se intervistën e botuar në librin e gazetares së njohur, Luljeta Progni, e ka dhënë për temë diplome dhe jo për botim.Zoti Spiro, për ç’arsye keni shprehur shqetësim e mosmiratim për një intervistë në emrin tuaj, të përfshirë në librin e gazetares Progni, pjesën e parë të së cilës në numrin e sotëm e ka botuar edhe “Panorama”?
Gjithçka...

Katherine Rosman

Një dokumentar që hedh dritë mbi hebrenjtë e shpëtuar nga shqiptarët


Dëshmia e një gruaje që kur ishte 13-vjeçe mbërriti nga Austria në pallatin e mbretit


Gjyshja Fritzi, deri tani e famshme për gatimin e peshkut po bën debutimin e saj të parë kinematografik, në moshën 85-vjeçare. Fritzi Owens, nëna e njerkut të tim shoqi shfaqet në “God’s House (Shtëpia e zotit)”, një dokumentar mbi misionin e fotografit Norman...

GRANIT ZELA



Në përvjetorin e Armës së Artilerisë, përherë kur bëhet “apeli” i nderit, krenarisë dhe dinjitetit, nuk mungon gjithashtu edhe një emër: emri i Kapitenit Lazar Bojaxhiu





Arma e Artilerisë së Ushtrisë Kombëtare Shqiptare ka një traditë të hershme. Përpjekjet e para lidhen me Shkollën e parë të Artilerisë që themeloi Ali Pashë Tepelena afër Janinës para dy shekujsh. Arma e Artilerisë pati në radhët e saj shumë emra të njohur dhe njëri ndër ta ishte dhe vëllai i Nënë Terezës, Lazar Bojaxhiu.

Lazar Bojaxhiu lindi më...

Thellësisht borxhlie ndaj ndihmës jugosllave, PKSH ju nënshtrua fatit të saj : ajo kopjoi verbërisht strukturat partijake të " motrës " së saj të madhe ndërkohë që udhëheqësit shqiptarë bënin të pamundurën për t’u tejkaluar në lavde ndaj idolit të tyre Tito


E krijuar gjatë muajve mars – prill 1919, Partia Komuniste Jugosllave - Partia Socialiste Puntore sipas emrit të saj të origjinës – njohu shumë shpejt orën e vet të lavdisë. Kjo forcë politike prej 60.000 antarësh u pranua menjëherë nga Internacionalja Komuniste dhe rrëmbeu bashkinë e Beogradit gjatë zgjedhjeve lokale...

Afrim Imaj

“E prisnim vizitë historike, por nuk rezultoi e tillë. Sjelljet e dyzuara të mysafirit nga Moska, na zunë në befasi që në kontaktin e parë. Na duhej të bënim të pamundurën për t’i fshehur opinionit situat-ën e trishtë, por nuk na shkoi mbarë deri në fund…
Sidoqoftë, bisedimet e udhëheqësit të Bashkimit Sovjetik në vendin tonë në verën e vitit ‘59, nuk çuditën vetëm shqiptarët” Agim Popës, njeriut që përktheu bisedimet e Hrushovit me Enverin në Tiranë në verën e ‘59-ës, i është dashur t’u rikthehet disa herë misterit dhe të papriturave të ngjarjes së bujshme. Në morinë...

Mesazhet e para për rivendosjen e marrëdhënieve me vendet perëndimore gjatë luftës së ftohtë kanë ardhur nga Boni.
Franc Jozef Shtraus, Kryeministri i Bavarisë, ka qenë nga të parët liderë të Evropës Perëndimore që ka vizituar Shqipërinë që në gjallje të Enverit. Për herë të parë është gjendur në vendin tonë në verën e vitit ‘84. I interesuar për vendosjen e marrëdhënieve diplomatike midis Shqipërisë dhe Gjermanisë Federale, është ballafaquar qysh në fillim në barrierat ideologjike të zyrtarëve të Tiranës. Pavarësisht se në kontaktet e para nuk mundi të sigurojë mirëkuptimin e vendasve, Shtraus...

Rrëfimi i ish-zëvendësministrit të Brendshëm për lulëzimin e trafikut të cigareve nga viti 1962. Shumëkombëshet amerikane zgjodhën vendin komunist si pikë tranziti, dhe, pas vitit 1991, Malin e Zi.

Qe e papritur për të, kur ditët e para të punës së re mori vesh se në sektorin ekonomik, ai kishte edhe një veprimtari sekrete, që lidhej me tranzitimin e duhanit, nga qendra e kontinentit drejt Italisë, ku edhe gjendej tregu më i madh i afërt për konsumimin e tij. Siç e informuan, kjo linjë nuk ishte e re.
Qe ngritur në vitet 1962-1963. Idenë e kësaj gjetjeje...

Kastriot Dervishi

Plumba politikës!" Më librin e fundit të Kastriot Dervishit, Drejtorit të Arkivit të Ministrisë së Brendshme, pasqyrohen një seri vrasjesh të njerëzve të politikës. Vrasja e Nako Spiros, të cilën e përzgjodhëm për ta botuar të plotë në numrin e sotëm të gazetës "Panorama", është ndër të parat vrasje misterioze të diktaturës komuniste, që u etiketua me cilësimin "vetëvrasje". I kryqëzuar nga Enver Hoxha si antisllav se guxoi të deklaronte, që Shqipëria mund ta ndërtonte ekonominë e vet edhe pa ndihmën e Jugosllavisë së Titos, Nako Spiru zgjodhi...