Mbi polemikën Baze - RD
Nga Fatos Lubonja
Kam ndjekur me vëmendje të veçantë polemikën e gazetës së partisë në pushtet, RD, ndaj gazetarit të njohur si mbështetës i PD, Mero Baze, pasi ky sulmoi kryeministrin Berisha, duke e akuzuar as më shumë as më pak si mbrojtës të korrupsionit të njerëzve të tij. Kam ndjekur edhe kundërpërgjigjet e Bazes, i cili e nisi këtë polemikë pas fjalës së kryeministrit në fund të vitit 2007, ku, mes tjerash, deklaroi se shumë kritika i vinin qeverisë, pasi pronarët e mediave kërkonin të merrnin tendera që qeveria nuk iua jepte, pasi nuk i meritonin, duke përfshirë në këtë akuzë edhe gazetën “TemA” të Bazes.

Mendoj se ajo polemikë meriton të merret shumë më gjatë në analizë dhe shumë më thellë nga ç'duket se po e merr shtypi ynë, pasi ngërthen në vetvete disa probleme të rëndësishme që kanë të bëjnë jo vetëm me raportin e pushtetit tonë të katërt me pushtetet e tjera, por edhe me krejt atë që po ndodh në vend pas ardhjes së PD në pushtet. Nëpërmjet asaj polemike shoh probleme tashmë të strukturuara si probleme prej kohësh, të instaluara në trupin tonë shoqëror si sëmundje kronike, që bëhen edhe më dramatike, kur kemi parasysh se, sikurse tregon polemika, ato po i thellon tashmë partia që e mori pushtetin, pikërisht me premtimin se do t'i zgjidhte.

Pa pretenduar një trajtim shterues, le të ngacmoj disa nga problemet kryesore që shoh në atë polemikë e në komentet për të.

Problemi i parë që meriton të diskutohet është se Baze, i cili ka kredibilitetin e njeriut që ka qenë afër PD, aq sa mund të thuhet se e ka të lidhur fatin e tij me atë të PD, zbulon se i gjithëpushtetshmi Berisha, ai që ishte garanti i luftës kundër korrupsionit, nuk është ashtu sikurse mendohet dhe gjykohet nga shumë, i gjithëpushtetshëm, por, përkundrazi, shumë i dobët, pasi qeveria e tij është shndërruar në disa miniqeveri, le t`i quajmë feude, ku secili feudal mjel “sisën” e tij të “lopës publike”, kurse Berisha është i pafuqishëm të veprojë kundër tyre, sepse përndryshe ata e rrëzojnë nga pushteti dhe Berisha pushtetin e do më shumë sesa të mirën publike. Nuk mund të mos të të kujtohet nga përshkrimi i Bazes paraardhësi i Berishës, Nano dhe sistemi i tij i instaluar i korrupsionit. “Mjeshtëria” e tij më e madhe ka qenë pikërisht mbajtja e ekuilibrit midis feudalëve të vegjël e të mëdhenj, midis të cilëve edhe kryefeudali i Tiranës, Rama, për t'i lënë ata dhe njerëzit rreth tyre të mjelin lopën publike me sa më pak zhurmë dhe me sa më shumë efikasitet; sigurisht edhe duke kërkuar pjesën e tij që duhet të ishte llokma më e madhe. Baze nuk e shtyn akuzën e tij për Berishën deri këtu. Ai edhe insinuon, por edhe tërhiqet njëkohësisht, duke vazhduar të ushqejë mitin se kryeministri është i vetmi garant i ndershmërisë në politikën shqiptare. Pavarësisht kësaj, një gjë del qartë nga polemika: sistemi i ndërtuar nga Nano për të mjelë lopën publike ka dalë më i fortë sesa Berisha që premtoi ta ndryshonte atë. Ky është një problem që meriton të debatohet gjatë, sepse gjithnjë e më shumë po del në pah se një sistem i ndërtuar nga një mori faktorësh e aktorësh nuk mund të ndryshohet nga një njeri i vetëm, pasi ai është më i fortë se çdo njeri i vetëm dhe se akuzat kundër personave të veçantë shpesh nuk janë gjë tjetër veçse mbrojtja më e mirë që i bëhet vetë sistemit.

Së dyti, meriton të analizohet ajo klithmë që lëshuan shumë ndaj Bazes: “Po tani o i mjerë, ku do të shkosh?!” Kuptimi ishte i qartë. “Opozita nuk të duron dot, tani të goditën dhe të tutë. Nga do t'ia mbash?”

Në fakt, të mos kesh simpatinë e të dy palëve në pushtet ose të të godasin të dy palët që kanë qenë ose janë në pushtet, sepse nuk vlerëson asnjërën prej tyre dhe i kritikon të dyja, kjo do të ishte gjendja më e mirë për një gazetar, jo vetëm sepse tregon pavarësinë e tij nga pushtetet politike, por edhe sepse është e vërteta e shumicës së shqiptarëve. Mjafton të shohësh përqindjen e pjesëmarrësve në votime. Dhe jo vetëm, ka shumë nga ata që kanë votuar duke zgjedhur të keqen më të vogël, pra që gjithsesi nuk është se i duan të dy palët. Pra, ky do të ishte pozicioni më i vërtetë për një gazetar, madje edhe më fitimprurësi nga pikëpamja e tregut të shtypit, sikur ky të ishte vërtet i lirë. Megjithatë, nuk është kështu. Klithma ndaj Bazes shpreh një të vërtetë të rëndësishme: se nuk është e lehtë të ekzistojë në Shqipëri një shtyp që godet të dy palët, mu pse të dy palët kanë monopolizuar përveç shumëçkaje edhe mediat. Kasta e politikës ka krijuar edhe kastën e gazetarëve të ndarë në dy palë. Hapësirat për të tjerët vijnë duke u ngushtuar me gjithë pretendimin e Berishës se liria e shtypit ka bërë përpara. Problemi që shtrohet duke ndjekur polemikën është: si i bëhet që të rritet dhe jo të zvogëlohet hapësira e pushtetit të vërtetë të katërt, që do të thotë të rritet edhe kredibiliteti i pushtetit të katërt. Në gjendjen që kemi sot, të dy palët e kanë shumë kollaj të diskreditojnë kritikët ndaj tyre: nuk je kredibël, sepse je me kundërshtarin, jo pse thua të vërtetën. Nuk ka gjendje më komode për të dy palët. Baze u identifikua me Braçen, duke u hedhur në radhët e armikut dhe problemi u zgjidh. Sepse midis nesh dhe armikut nuk ekziston asgjë, je në tokën e askujt.

Një tjetër problem i vjetër e i ri që nxori në pah mënyra sesi u godit Baze nga PD dhe organi i saj, ishte një stil i njohur tashmë i pushtetarëve tanë i goditjes së gazetarëve kritikë ndaj tyre. Në vend që të merren me ato, për të cilat i akuzojnë, ata “strehohen” në motivet e “e ulëta” që e kanë shtyrë autorin t'i thotë ato, deri dhe në biografinë e tij. “Nuk ka marrë tendera, kërcënon për të marrë tendera, kërkon edhe më shumë nga ç'ka marrë, ka bërë pazare me kundërshtarët”, këto qenë disa nga akuzat që i erdhën Bazes nga RD për të bindur publikun për pavërtetësinë e akuzave të tij. Kuptohet, gjetja e këtyre shkaqeve të ulëta bëhet për të ulur kredibilitetin e atij që i thotë. Jemi përsëri në një sëmundje të njohur e të vjetër të marrëdhënieve të pushtetarëve tanë me kritikën, sepse faktet e thëna mbeten fakte, pavarësisht nga ajo se kush i thotë dhe pse i thotë dhe vetëm përgënjeshtrimi bindshëm i fakteve të thëna është arma më e mirë për ta diskredituar një kundërshtar që shpif. Kurse, sikurse ka treguar historia e deritanishme, futja në kundërakuza të tilla veçse e thellon hendekun midis së vërtetës dhe pushtetit. Kjo mënyrë reagimi është historia e njohur e atij politikani që sa më shumë qëndron në pushtet, aq më shumë bëhet autoreferencial, duke humbur gjithnjë e më shumë kontaktin me të vërtetën. Duke rritur, për kompensim, arrogancën ndaj kritikëve të tij si mjet për të vërtetuar se e vërteta është me të, ai, në fakt, nuk bën tjetër veçse ul edhe më kredibilitetin e tij. Sepse, sikurse thuhet, përgjithësisht pushteti dhe e vërteta rrallë herë koincidojnë, kurse te ne deri tani e kemi të vështirë të besojmë se kanë koinciduar ndonjëherë.

Por problemi kryesor që vazhdon të gjallojë në vendin tonë e që e nxjerr në pah edhe njëherë me forcë polemika në fjalë është ai se, megjithëse Sollaku iku dhe erdhi me bujë një prokurore e re e angazhuar për luftën kundër krimit e korrupsionit, ne prapë vazhdojmë të vuajmë mungesën e një sistemi drejtësie që do të hynte si arbitër i paanshëm në konfliktet midis pushtetit të katërt dhe pushtetit të parë, apo edhe në konflikte të tjera të ngjashme si ai midis mazhorancës dhe opozitës. Akuzat që ngre Baze ndaj Berishës dhe të tijve dhe kundërakuzat që ngre Berisha dhe të tijtë kundër Bazes nuk janë gjëra të lehta. Në thelb, janë të njëjta me akuzat që ngre opozita kundër mazhorancës dhe mazhoranca kundër opozitës. Në çdo vend sadopak serioz e vërtet demokratik, publiku, i cili, sipas këtyre akuzave është i dëmtuari kryesor, ka të drejtën të sqarohet dhe jo vetëm, por ka të drejtën të kërkojë vërtetimin dhe ndëshkimin e fajtorëve qoftë ky Baze, qoftë Berisha dhe të tijtë, qoftë të dy palët. Kurse kësisoj, mungesa e sistemit të drejtësisë zhvleftëson gjithçka - edhe vetë ekzistencën e fjalës së lirë.

Kur e pyetën Çurçillin se ç`do të thoshte ai sikur qeveria e tij të ishte e korruptuar, ai u përgjigj: “Do të pyes si është drejtësia. Nëse më thonë se drejtësia është në rregull, atëherë do të thoja: nuk ka problem, liria dhe demokracia do të funksionojnë.”

*Marrë nga gazeta “Korrieri”