Në shkrimin rreth kushteve të vetëvendosura të Albinit, për shkak të emotivitetit dhe pikave të shumta të cekura, mu krijua bindja se nga një pjesë e lexuesve u anashkalua thelbi, aq sa pati edhe reagime ku perflitej përçarja. Pra kaq shumë u anashkalua thelbi, sa ndokujt ajo që ishte thjesht një mbrojtje sqaruese iu duk si sulm !!! Për këtë arsye, mendoj se është i nevojshëm përqendrimi e thellimi tek thelbi.

Të gjithë e dinë se Aleanca KuqeZi është organizatë patriotike gjithëpërfshirëse. Kjo do të thotë që është përtej çdo dialektike politike me bazë ekonominë, përtej çdo dialektike politike me bazë fenë e me radhë. Po kështu, sikundër është shprehur vetë z.Spahiu, AK-ja kërkon që të pahnxjerrë e nderojë atë çka më të mirë një figurë kombëtare ka bërë për kombin, përndryshe do të vazhdohet në pafundësi të hidhet baltë mbi këdo. Dihet se veprimtaria e çdo njeriu karakterizohet nga dritëhije, nëse ne kultivojmë ‘mendësinë e dosjes’ ku të fusim çdo gabim apo gë të diskutueshme, nuk kemi për të shkuar asgjëkundi, por veç do thellojmë konfliktualitetin.

Gjithëpërfshirja është e vështirë, por kurrsesi e pamundur. Përsa i përket dialektikës politike me bazë ekonominë, nga rrjedh edhe ndarja klasike e majtë – e djathtë, gjithëpërfshirja mundësohet nga realiteti, dmth në kushtet kur objektivi është përfshirja në Bashkimin Europian, në vija të trasha rruga ekonomike është e kushtëzuar nga reformat për përmbushjen e kritereve. Kjo do të thotë që as e majta e as e djathta klasike, sado propagandë politike të bëjnë, në thelb nuk kanë ndonjë mundesi reale për të zbatuar programet e tyre specifike, pasi duhet të ndjekin një politikë ekonomike të mbeshtetur tek direktivat europiane.

Natyrisht, autonomi mund të thuhet se kanë, por sikundër kemi parë në Shqipëri gjatë këtyre 20 vjetëve, as e majta e as e djathta nuk kanë pasur politika ekonomike kaq të diferencuara saqë të flitet për ndarje klasike e majtë-e djathtë, e bazuar në ekonomi. Realiteti flet vetë, të dyja palët kanë ndjekur një linjë privatizimi total, të pasuar nga vjedhje masive, korrupsioni, klientelizmi e një sërë dukurish të tjera negative. Pra, autonomia e tyre ishte thjesht në përcaktimin e kujt do të pasurohej nga privatizimi dhe kapja e shtetit.

Në këtë këndvështrim, meqë dialektika ekonomike e majtë- e djathtë, realisht nuk ekziston përtej retorikës politike dhe formës së reduktuar të kësaj dialektike në muhabet kafeneje, një palë janë për të varfërit, pala tjetër për të pasurit , atëherë edhe koncepti i gjithëpërfshirjes nuk mund të quhet i pamundur. Gjithëpërfshirja ekziston si koncept në politikën shqiptare, pikërisht sepse mungojnë alternativat ekonomike psh nuk po lexojmë dot asnjë nga 1000 faqet e programit të Ramës apo në çfarë konsiston zbatimi i programit të Berishës, përpos vjedhjeve masive, që po i shohim edhe në televizor.

Përse atëherë Aleanca KuqeZi duhet të paraqesë ndonjë program të majtë apo të djathtë, kur vetë realiteti imponon një program pragmatik, me qëllim rivendosjen e ekuilibrave ekonomikë të shtetit ? Shqipëria vetëm për muajin dhjetor kishte një defiçit tregtar prej rreth 350 milion dollarësh. Përse nevojitet ndonjë program i majtë apo i djathtë, kur është urgjente vendosja e ekuilibrit tregtar ? Vetëm në muajin dhjetor patëm një rrjedhje valutore (dikur quhej floriri), Shqipëria u varfërua me 350 milion dollarë, atëherë ç’rëndësi doktrinore ka politika e nevojshme për ndaljen e kësaj rrjedhjeje floriri ?

Këtë pragmatizëm duket se ndjek edhe VV-ja, kur flet për patriotizëm ekonomik, pasi sikundër e kanë dhënë vetë krahasimin në gazetën e tyre, patriotizëm ekonomik ndjek edhe Sarkozia në Francë, i cili është kryetar i një partie të djathtë. Por patriotizëm ekonomik ndjek edhe Obama, kur thotë se duhet të nxiten investimet e brendshme në Amerike që të hapin vende pune për amerikanët, në mënyrë që sipërmarrjet amerikane të mos zhvendosin industritë në Kinë a Vietnam. C’është Obama i majtë apo i djathtë ?

Përsa i përket anës le të themi parimore, gjithëpërfshirja e AK-së, mesa duket deri tani, bazohet tek parimi, ‘nuk ka shqiptarë të nënës dhe shqiptarë të njerkës’, dmth të pasur e të varfër janë në radhë të parë të gjithë shqiptare, kohezioni kombëtar kërkon sakrifica të ndërsjellta. Ndërkaq ka kohë që nga Perëndimi ka hyrë në Shqipëri e Kosovë, parrulla propagandistike ”me kë je me 99% apo me 1 %”.

Kjo nuk del dot nga hapësirat e propagandës, për të hyrë në një trajtim serioz. Do të përmend këtu vetëm ligjin e Paretos, 20/80 (ose 80/20), që thotë se në çdo sistem 20% e njerëzve zotëron 80 % të pasurisë ( e anasjelltas, 80% e njerëzve zotërojnë 20% të pasurisë). Nëse duam të trajtojmë seriozisht ekonominë duhet të merremi me ligjet, parimet apo aksiomat e saj, jo me sllogane propagandistike, je me 99% apo me 99,99% apo me 99,9999 %.

AK-ja mendoj se me gjithëpërfshirje, nënkupton që nuk mund të cilësojë 20% si të nënës e 80% si të njerkës dhe anasjelltas, 80% si të nënës e 20% si të njerkës. Por edhe nëse në teori do ta bënte dallimin, në praktike do të ishte realisht e pamundur sepse parimi i Paretos i referohet çdo sistemi, pra edhe atij ku do të bënte pjesë vetë AK-ja (si kundërshembull PS-ja mos po lufton vallë pasanikët, kur është plot me të tillë ?). Mos të hecim me utopizma, por me këmbët në tokë dhe në parimet e ekonomisë, kemi një qëllim që është Bashkimi Kombëtar, ky qëllim kërkon edhe idealizëm edhe realizëm.

Nga ana tjetër, kur Ismail Qemali, Luigj Gurakuqi e Isa Boletini ngrinin flamurin në Vlorë, e më pas qeverinë, kush nga këta ishte i majtë apo i djathtë ? Mos vallë meqë s’na paskan qenë të majtë apo të djathtë, na paskan qenë sharlatanë apo të pavendosur e pa një vizion serioz për të ardhmen e vendit ?

Po kështu, kur Fan Noli, Bajram Curri, Hasan Prishtina etj udhëhiqnin në vitet ’20, krahun nacionalist në politike, cili nga këta ishte i majtë apo i djathtë ?

Për mendimin tim Aleanca KuqeZi, ndër të tjera, përbën një nxitje për reflektim, sidomos për ata që duan të dalin nga kjo vorbull politike 20 vjeçare, e cila po e gëlltit Shqipërinë, po e çon në falimentim. Cdo bir shqiptari brenda vetes është kuqezi, duhet vetëm të fillojë e të mendojë kuqezi, atëherë ka për të kuptuar se gjithëpërfshirja nuk është ndonjë kimerë, por diçka e realizueshme dhe e domosdoshme për të ardhmen. Po na e thonë edhe ambasadorët, që janë të huaj, nga ai danez Jensen tek ish-ambasadori Uidhers, që problemi themelor është se politika nuk sheh interesin kombëtar, si ka mundësi që ne shqiptarët nuk jemi në gjendje ta shohim këtë si problem themelor, por këmbëngulim tek e majta apo e djathta ?

Tani si mund të shohim interesin kombëtar pa patur më parë një identitet të fortë kombëtar ? Si mund të shohim interesin kombëtar nëse nuk kemi një identitet të fortë kombëtar, i cili e zbut atë interesin aq të theksuar personal të shqiptarit ?

Këtu vemi tek veprimtaria e Aleancës KuqeZi, që jo më kot ëshë e përqendruar tek elementët që forcojnë identitetin kombëtar. Dikush mund ta quajë formalizëm e simbolizëm, por në fakt dobësimi i identitetit shqiptar ka ardhur pikërisht në këto rrafshe, ka shqiptarë që i thonë flamurit një copë rrecke, ka shqiptarë që denigrojnë figurat kombëtare, ka shqiptarë që për detin e Shqipërisë thonë ujëra me ca peshq brenda e me radhë.

Të tjerë kanë folur për populizëm e folklorizëm, a thua se populli, folku, na qenkesh gjë e keqe. Fjala aq e respektuar folklor, sot është kthyer (homologuar) në fjalë të përbuzshme. Por këtu harrohet se kultura kombëtare është thellësisht popullore, është thellësisht folklorike. A nuk është edhe vetë veprimtaria letrare e Kadaresë së madh, thellësisht e ndikuar nga folklori shqiptar ? Për cilën arsye, një lëvizje kombëtare na u dashka shkëputur nga kultura kombëtare ? Pse xhanëm, u dashka që të ketë në themel kulturë elitiste, kur kjo e fundit mbart pikëpyetje të mëdha ekzistenciale, dmth ende nuk dihet sa është kombëtare, sa është shqiptare dhe sa është e huaj.

Përkundrazi, janë themelet kombëtare, folklorike a jo, ato që mbajnë edhe ngrehinën e vlerave kombëtare, vlerave historike shqiptare, pa të cilat asnjë levizje nuk mund të quhet Kuq e Zi. A nuk do të ishte rremësisht Kuq e Zi, një lëvizje që nuk mbështetet tek vlerat kombëtare, tek figurat kombëtare, tek kultura kombëtare me bazë folklorike ?

Si përfundim, këto çështje thelbësore, ekzistenciale, qenësore, mendoj se janë të panegociueshme, po aq sa janë të panegociueshme pavarësia, kufijtë e liria. Pëlhura kombëtare është dëmtuar rëndë, nevojitet një proçes riparimi, rithurjeje, por kjo rithurje e ka të domosdoshme rikthimin tek rrënjët, tek energjitë parore, tek faktorët të cilët e mundësuan këtë pëlhurë kombëtare. Besoj se do të kish qenë shumë më e lehtë për Aleancën KuqeZi sikur që nga lindja të tirrte lesh socio-politik, por zgjodhi diçka shumë më të vështirë e shumë më fisnike, përtëritjen e pëlhurës kombëtare.

Ledjan Prifti