Calendar
Publications
Kėrko
Regjistrohu
identifikimiPerandoria Bizantine
Faqja 1 e 1
26062008
Perandoria Bizantine
Perandoria Bizantine
Perandoria qe quhet Bizantine ne fakt nuk quhej aspak e tille. Ky eshte nje emer qe i eshte dhene tashme vone nga historianet. Ajo perandori per sa kohe qe quhej thjeshte Romake dhe banoret e saj romane. Historianet e kohes se re perdoren kete emer per ta dalluar nga perandoria e vjeter romake dhe nqs do te ishim vertete te drejte, atehere do na duhej ta quanim "Perandoria e re romake" Bizant eshte nje emer qe ka pasur Konstandinopoja (Stambolli sot) para se te rindertohej nga Konstandini i madh.
Ky qytet ne lashtesi u krijua nga kolone te ardhur nga Greqia. Udhehqesi i koloneve quhej Bizas, prandaj dhe qyteti qe u ndertua ne brigjet e Helespontit (Bosforit) u quajt Bizant. Qyteti lulezoi per shuem shekuj, por ne shekullin e II e.s u shkretua nga romaket pas nje kryengritje. Pozicioni qe shume i mire ne ate vend mes lindjes dhe perendimit dhe per me shume ishte i fortifikuar natyralisht, prandaj dhe Konstandini vendosi qe Roma e re te ndertohej aty ku me pare pati qene Bizanti. Punimt zgjaten rreth 30 vjet dhe me pas doli me te vertete madheshtor qe qendroi kryeqytet i botes per rreth 1000 vite. (me shume se cdo tjeter qe ka pare bota deri me sot)
Simbol antik i qytetit pati qene gjysem hena, e cila simbolizonte perendeshen Artemis, qe ishte patronja (mbrojtesja) e qytetit. Kur Konstandini beri krishterimin fe zyrtare te perandorise atehere gjysem henes iu shtua dhe ylli pesecepes, qe ishte simbol i virgjereshes Mari. Keshtu simbol Romes se re (Konstandinopolit) u be gjysem hena me yllin. Me renien e qytetit ne dore te Osmaneve ne vitin 1456, ky simbol u mor nga ata dhe me kohe u be dhe simbol i myslimaneve, aq sa sot ky simbol shihet si Islam ne nje kohe qe nuk eshte aspak i tille.
Eshte e vertete se qe Konstandini ai qe hodhi bazat e vendosjes se qendres se re te Romes ne lindje, por nuk eshte e vertete se qe ai qe e ndau Perandorine romake ne dy pjese, apo themelues i Perandorise te ashtuquajtur Bizantine.
Perandoria u nda ne 395 nga perandori Teodos. Perandoria qe ndare dhe here te tjera, por qe bashkuar perseri. Viti 395 shenon vitin kur u nda dhe nuk u bashkua me. Dhe shqiponja me dy koka qe kemi ne si simbol pikerisht ketu e ka origjinen. Simbol i perandorise Romane ishte shqiponja; duke qene se perandoria qe ndare shume here atehere dhe shqiponja u be me dy koka; per te simbolizuar trupin e njejte dhe te pandashem dhe dy kokat qe ishin Roma me Konstandinopolin.
Ne fakt perandoret e dy pjeseve, pra lindjes dhe perendimit e quanin veten perandore te tere perandorise dhe e shihnin perandorine si te tere ne nje te vetme. Per ta ishte thjesht ceshtje kohe qe te sundonin tere teritorin. Pjesa perendimore ra nen barbaret gjermanike (qe sot jane ende sundues te botes :mad: ) ndersa ajo lindore vazhdoi jeten dhe per 1000 vite te tjera, dmth me shume se vete perandoria e vjeter romake. Ishte Justiniani ai qe per sa kohe jetoi arriti te sundoje dhe pjesen me te madhe te perendimit. Ai pushtoi Italine dhe Spanjen e nje pjese te mire te Frances. Ai qe perandori i fundit qe sundoi tere perandorine, pra dhe ate perendimore.
Nuk e di nese e dini, por jane prifterinjte lindore ata qe cuan krishterimin ne Irlande. Vend qe sot njihet si shume katolik. Perendimi ra nen barbaret dhe qe nga kjo kohe pesoi erresiren e madhe ne cdo aspekt te jetes; ndersa lindja vazhdoi jeten qytetare me tej edhe se me lekundje e jo si me pare. Sidoqofte, Durresi i epokes Bizantine ishte nje qytet me deri ne 25 mije banore. Duke pasur parasysh periudhen, i bie qe ai te kete qene nje Nju Jork i kohes se tij; nje metropol shume i madh. Ne kete kohe perendimoret jetonin vetem ne fshatra dhe vetem ne legjenda dhe tregimi i njihnin qytetet. Roma e re - Konstandinopoli ishte qyteti i perandoreve. Tere mbreterit enderronin te kurorezoheshin ne kete qytet dhe ai qe merrte bekimin e perandorit te shenjte romak (bizantin) quhej vertete mbret i realizuar dhe i njohur ligjerisht.
Deri ne shek. VII e.s Bizanti pati gjuhe zyrtare latinishten, me pas me urdher te perandorit Heraklit u be greqishtja gjuhe zyrtare e shtetit. POR vendi vazhdoi te mbante emrin e vjeter, por ne greqisht. Shume injorante e identifikojne kete perandori me greket dhe greqine, por kjo nuk eshte absolutisht e vertete. Pervec gjuhes greke, asgje tjeter nuk e bente grek kete shtet. Perandoret qe e kane sunduar kane qene nga ane te ndryshme dhe kane sunduar gati ne te gjitha rastet me dinasti shume te gjata- dhe keto dinasti ne disa raste mund te shkonin ne shekuj. Dinastite kane qene nga ilire deri armene.
Perandoria qe quhet Bizantine ne fakt nuk quhej aspak e tille. Ky eshte nje emer qe i eshte dhene tashme vone nga historianet. Ajo perandori per sa kohe qe quhej thjeshte Romake dhe banoret e saj romane. Historianet e kohes se re perdoren kete emer per ta dalluar nga perandoria e vjeter romake dhe nqs do te ishim vertete te drejte, atehere do na duhej ta quanim "Perandoria e re romake" Bizant eshte nje emer qe ka pasur Konstandinopoja (Stambolli sot) para se te rindertohej nga Konstandini i madh.
Ky qytet ne lashtesi u krijua nga kolone te ardhur nga Greqia. Udhehqesi i koloneve quhej Bizas, prandaj dhe qyteti qe u ndertua ne brigjet e Helespontit (Bosforit) u quajt Bizant. Qyteti lulezoi per shuem shekuj, por ne shekullin e II e.s u shkretua nga romaket pas nje kryengritje. Pozicioni qe shume i mire ne ate vend mes lindjes dhe perendimit dhe per me shume ishte i fortifikuar natyralisht, prandaj dhe Konstandini vendosi qe Roma e re te ndertohej aty ku me pare pati qene Bizanti. Punimt zgjaten rreth 30 vjet dhe me pas doli me te vertete madheshtor qe qendroi kryeqytet i botes per rreth 1000 vite. (me shume se cdo tjeter qe ka pare bota deri me sot)
Simbol antik i qytetit pati qene gjysem hena, e cila simbolizonte perendeshen Artemis, qe ishte patronja (mbrojtesja) e qytetit. Kur Konstandini beri krishterimin fe zyrtare te perandorise atehere gjysem henes iu shtua dhe ylli pesecepes, qe ishte simbol i virgjereshes Mari. Keshtu simbol Romes se re (Konstandinopolit) u be gjysem hena me yllin. Me renien e qytetit ne dore te Osmaneve ne vitin 1456, ky simbol u mor nga ata dhe me kohe u be dhe simbol i myslimaneve, aq sa sot ky simbol shihet si Islam ne nje kohe qe nuk eshte aspak i tille.
Eshte e vertete se qe Konstandini ai qe hodhi bazat e vendosjes se qendres se re te Romes ne lindje, por nuk eshte e vertete se qe ai qe e ndau Perandorine romake ne dy pjese, apo themelues i Perandorise te ashtuquajtur Bizantine.
Perandoria u nda ne 395 nga perandori Teodos. Perandoria qe ndare dhe here te tjera, por qe bashkuar perseri. Viti 395 shenon vitin kur u nda dhe nuk u bashkua me. Dhe shqiponja me dy koka qe kemi ne si simbol pikerisht ketu e ka origjinen. Simbol i perandorise Romane ishte shqiponja; duke qene se perandoria qe ndare shume here atehere dhe shqiponja u be me dy koka; per te simbolizuar trupin e njejte dhe te pandashem dhe dy kokat qe ishin Roma me Konstandinopolin. Ne fakt perandoret e dy pjeseve, pra lindjes dhe perendimit e quanin veten perandore te tere perandorise dhe e shihnin perandorine si te tere ne nje te vetme. Per ta ishte thjesht ceshtje kohe qe te sundonin tere teritorin. Pjesa perendimore ra nen barbaret gjermanike (qe sot jane ende sundues te botes :mad: ) ndersa ajo lindore vazhdoi jeten dhe per 1000 vite te tjera, dmth me shume se vete perandoria e vjeter romake. Ishte Justiniani ai qe per sa kohe jetoi arriti te sundoje dhe pjesen me te madhe te perendimit. Ai pushtoi Italine dhe Spanjen e nje pjese te mire te Frances. Ai qe perandori i fundit qe sundoi tere perandorine, pra dhe ate perendimore.
Nuk e di nese e dini, por jane prifterinjte lindore ata qe cuan krishterimin ne Irlande. Vend qe sot njihet si shume katolik. Perendimi ra nen barbaret dhe qe nga kjo kohe pesoi erresiren e madhe ne cdo aspekt te jetes; ndersa lindja vazhdoi jeten qytetare me tej edhe se me lekundje e jo si me pare. Sidoqofte, Durresi i epokes Bizantine ishte nje qytet me deri ne 25 mije banore. Duke pasur parasysh periudhen, i bie qe ai te kete qene nje Nju Jork i kohes se tij; nje metropol shume i madh. Ne kete kohe perendimoret jetonin vetem ne fshatra dhe vetem ne legjenda dhe tregimi i njihnin qytetet. Roma e re - Konstandinopoli ishte qyteti i perandoreve. Tere mbreterit enderronin te kurorezoheshin ne kete qytet dhe ai qe merrte bekimin e perandorit te shenjte romak (bizantin) quhej vertete mbret i realizuar dhe i njohur ligjerisht.
Deri ne shek. VII e.s Bizanti pati gjuhe zyrtare latinishten, me pas me urdher te perandorit Heraklit u be greqishtja gjuhe zyrtare e shtetit. POR vendi vazhdoi te mbante emrin e vjeter, por ne greqisht. Shume injorante e identifikojne kete perandori me greket dhe greqine, por kjo nuk eshte absolutisht e vertete. Pervec gjuhes greke, asgje tjeter nuk e bente grek kete shtet. Perandoret qe e kane sunduar kane qene nga ane te ndryshme dhe kane sunduar gati ne te gjitha rastet me dinasti shume te gjata- dhe keto dinasti ne disa raste mund te shkonin ne shekuj. Dinastite kane qene nga ilire deri armene.
flutura- Numri i postimeve : 636
Reputation : 2
Points : 29843
Registration date : 12/01/2008
Share this post on:
Perandoria Bizantine :: Komentet
Sat Oct 18, 2008 8:43 pm nga ILIRI
Veprimtaria e Konstandinit te Madh (324-337):
Sipas bizantinologut Eusevio, i cili na ka lene mjaft te dhena per vepren e Konstandinit I, ne vitin 311 me i forti nga 7 augustet-cezar* te asaj kohe, perandori illir, Galerio qe kishte nen kontrollin e tij Ballkanin dhe nje pjese te Azise te Vogel, me qender Selanikun, pas nje semurje te rende vendosi qe te ndaloj ndjekjet e te Krishtereve qe tani perbenin pjese te madhe te banoreve dhe per kete gje ftoi ne Sardeke (sot Sofie) dy augustet e tjere Konstandinin (august i Britanise qe nga viti 306) dhe Likinion (august i Azise se Vogel dhe Lindjes se Mesme). Pas takimit te tre augusteve, nderkohe qe mungonin 4 augustet e tjere, nenshkruan traktatin e "heqjes se fese zyrtare", keshtu ndaluan perndjekjet e te Krishtereve. Likinio ishte paganist por ishte i detyruar te neshkruante mareveshjen sepse ne tokat e tij Krishteret perbenin shumicen ne kete kohe.
Nje vit me vone, ne 312 pasi Galerio kishte vdekur, Konstandini i I ndermori nje sulm ne perendim te Perandorise dhe hyri ne Itali. Mbasi kaloi Alpet ushtria e tij u takua me ushtrine madheshtore te augustit Maksent, 2 km jashte Romes. Megjithese me fuqi me te vogel Konstandini ariti te mposht Maksentin, dhe me kete menyre u be udheheqes i vetem i provincave perendimore te Perandorise. Kete fitore Konstandini e lidhi me shfaqen e nje shenjeje ne formen e kryqit ne qiell, dhe qe atehere Konstandini u be mbrojtes i Krishtereve te Perandorise. Kjo politike i dha Konstandinit mbeshtetje nga qarqet e krishtere ne provincat lindore, ku qeveriste Likinio. Keshtu ne vitin 324 Konstandini me ndihmen e Krishtereve do mposhti edhe paganistin Likinio, dhe do behet udheheqes i vetem i perandorise, duke bashkuar nen fuqine e tij provincat lindore dhe perendimore.
Qe nga ky moment Konstandini I do ngelet ne Histori si Konstandini i Madh, sepse ajo qe beri ai i afrohej shume bemave te Aleksandrit te Madh, te Oktavianit etj. te cilet se bashku do behen shembull per shume udheheqes qe do pasojne nga cdo ane e botes. Qe ne momementet e para qe hypi ne fron, augusti filloi te ndihmoj me menyra te ndryshme dhe me ligje Krishteret e Perandorise por nga ana tjeter nuk u hodh ne shkatrimin e tempujve paganist ose ne perndjekjen e mesuesve idhujtar, ne kundershtim me pasuesit e tij. Kjo tregon se Konstandini ishte politikan teper i zgjuar qe diti te terheq popullin pas vete. Ka shume Historian qe besojne se Konstandini i mbeshteti fillimisht te Krishteret per shkak se e kishte kuptuar rolin qe ata kishin zene tani ne Parandori dhe sepse pikerisht donte te gjente mbeshtetje ne Lindje ku synonte te vendoste qendren e tij. Perkundrasi Deokliciani, megjithese ishte njeriu qe me politiken e tij i hapi rrugen Konstandinit- Deokliciani ishte perandori qe e hodhi intersin e perandorise drejt Lindjes, duke bere qender Nikomiden ne Azine e Vogel dhe duke adoptuar kanune lindore te ne udheheqje e kulture- me politiken e tij antikrishtere shkaktoi pakenaqesi te madhe tek banoret e Perandorise.
Ne vitin 330 Konstandinopoja u be edhe zyrtarisht kryeqytet i Parandorise. Fillimisht Konstandini e quajti "Florea" (shqip. 'e lulezuar"), por pastaj ngeli e njohur si Konstandinopol (qyteti Konstandinit). Per me shume se 1100 vjet Konstandinopoja do ngelet si qender ekonomike, politike etj. dhe do jet lende frymezimi per perparimin kulturor te Mesdheut, te Europes Jug-Lindore (Ballkanit), te Europes Veri-Perendimore (Rusia) por ndikimi i saj do jet i ndjeshem ne te gjithe boten e njohur te asaj kohe por edhe ne boten e sotme. Flitet qe ne shekullin e 4 ne Konstandinopoje jetonin reth 250 mije banore kurse gjate kohes se Justinianit (shek. 6) qyteti numronte mbi 500 mije banore.
Politiken te cilen e kishte filluar Deokliciani- per te cilen kam folur ne shkrimin e pare- Konstandini e ndroqi me kete menyre(vec te tjerave):
1) Vuri ligje, qe kesaj radhe ndikoheshin nga Krishterimi.
2)Fuqizoi forcat kufitare te Perandorise ne nje periudhe kur vershimet barbare ishin bere fenomen i rrezikshem. Keshtu u krijuan tre frontet qe do ngelen te njohura ne histori: fronti perendimor ne lumin Ren, fronti verior ne lumin Danub, dhe fronti jugor ne Eufrat.
3)Vendosi monedhen e re "solidus" e cila permbante me shume ar (flori) se te kaluarat. Kjo monedhe do ket fuqi ne tregun boteror deri sa te bjer Perandoria nga Osmanet.
4) Vendosi nje sėr kanunesh administrative, e riti kapacitetin administrativ (burokracine). U vendosen nje sėr institucionesh dhe rolesh (psh. " 4 prefketet e medhenj", "12 deri 14 drejtuesit e provincave" etj.)
5) Ngriti nje sėr tempujsh edhe ndertesash ne gjithe Perandorine. Si psh. Tempulli i Ringjalljes, mo Golgotha (Jerusalem) etj.
Gjithashtu nder veprat e tij duhet te numrojme perzierjen e tij ne temat kishtare ne nje periudhe kur kemi edhe shfaqen e herezive.
Herezia me e rendesishme ne kete kohe eshte Arianizmi (nga peshkopi Ario). Arianizmi do fitoj shume mbeshtetes, sidomos ne fiset barbare-gjermane. Pasuesi i Arios, Ulfili do predikoj Arianizmin te Gotet dhe do perkthej biblen ne gjuhen e tyre (duke perdorur shkronja latine dhe greke) dhe keshtu Arianizmi do hapet te fiset gjermane. Arianet, po dhe heretike te tjere, do i shkaktojne shume probleme Perandorise dhe perandoret mbas Konstandinit do bejne luftra te pergjakshme me ta.
Ne vitin 325, me nje here pas hypjes ne fuqi, Konstandini do organizoje bashke me peshkopet e asaj kohe Sinodin e Pare Ikumenik (boteror) ku do denohet Arianizmi. Por sipas shume Historianeve me kalimin e kohes edhe vet Konstandini do ndikohet nga kjo herezi (marin parasysh mosmareveshjen e Konstandinit me peshkopin ortodoks te Konstandinopjes ne temat kishtare), qe mbron mendimin se Jezusi e nuk eshte bir ose pjese e Zotit.
Duhet te shtoj gjithashtu se per Konstandinin e madh pervec fakteve qe e tregojne njeri me mendje te mprehte ekzistojne edhe fakte qe e tregojne se ishte teper nevrik, ne keto fakte permblidhen edhe tezat qe e akuzojne per vrasjen e te birit tij Krispos dhe te gruas se tij te dyte Faustas- prandaj keta Historiane nuk bien ndakort me shenjterimin e Konstandinit nga Kisha.
Sipas bizantinologut Eusevio, i cili na ka lene mjaft te dhena per vepren e Konstandinit I, ne vitin 311 me i forti nga 7 augustet-cezar* te asaj kohe, perandori illir, Galerio qe kishte nen kontrollin e tij Ballkanin dhe nje pjese te Azise te Vogel, me qender Selanikun, pas nje semurje te rende vendosi qe te ndaloj ndjekjet e te Krishtereve qe tani perbenin pjese te madhe te banoreve dhe per kete gje ftoi ne Sardeke (sot Sofie) dy augustet e tjere Konstandinin (august i Britanise qe nga viti 306) dhe Likinion (august i Azise se Vogel dhe Lindjes se Mesme). Pas takimit te tre augusteve, nderkohe qe mungonin 4 augustet e tjere, nenshkruan traktatin e "heqjes se fese zyrtare", keshtu ndaluan perndjekjet e te Krishtereve. Likinio ishte paganist por ishte i detyruar te neshkruante mareveshjen sepse ne tokat e tij Krishteret perbenin shumicen ne kete kohe.
Nje vit me vone, ne 312 pasi Galerio kishte vdekur, Konstandini i I ndermori nje sulm ne perendim te Perandorise dhe hyri ne Itali. Mbasi kaloi Alpet ushtria e tij u takua me ushtrine madheshtore te augustit Maksent, 2 km jashte Romes. Megjithese me fuqi me te vogel Konstandini ariti te mposht Maksentin, dhe me kete menyre u be udheheqes i vetem i provincave perendimore te Perandorise. Kete fitore Konstandini e lidhi me shfaqen e nje shenjeje ne formen e kryqit ne qiell, dhe qe atehere Konstandini u be mbrojtes i Krishtereve te Perandorise. Kjo politike i dha Konstandinit mbeshtetje nga qarqet e krishtere ne provincat lindore, ku qeveriste Likinio. Keshtu ne vitin 324 Konstandini me ndihmen e Krishtereve do mposhti edhe paganistin Likinio, dhe do behet udheheqes i vetem i perandorise, duke bashkuar nen fuqine e tij provincat lindore dhe perendimore.
Qe nga ky moment Konstandini I do ngelet ne Histori si Konstandini i Madh, sepse ajo qe beri ai i afrohej shume bemave te Aleksandrit te Madh, te Oktavianit etj. te cilet se bashku do behen shembull per shume udheheqes qe do pasojne nga cdo ane e botes. Qe ne momementet e para qe hypi ne fron, augusti filloi te ndihmoj me menyra te ndryshme dhe me ligje Krishteret e Perandorise por nga ana tjeter nuk u hodh ne shkatrimin e tempujve paganist ose ne perndjekjen e mesuesve idhujtar, ne kundershtim me pasuesit e tij. Kjo tregon se Konstandini ishte politikan teper i zgjuar qe diti te terheq popullin pas vete. Ka shume Historian qe besojne se Konstandini i mbeshteti fillimisht te Krishteret per shkak se e kishte kuptuar rolin qe ata kishin zene tani ne Parandori dhe sepse pikerisht donte te gjente mbeshtetje ne Lindje ku synonte te vendoste qendren e tij. Perkundrasi Deokliciani, megjithese ishte njeriu qe me politiken e tij i hapi rrugen Konstandinit- Deokliciani ishte perandori qe e hodhi intersin e perandorise drejt Lindjes, duke bere qender Nikomiden ne Azine e Vogel dhe duke adoptuar kanune lindore te ne udheheqje e kulture- me politiken e tij antikrishtere shkaktoi pakenaqesi te madhe tek banoret e Perandorise.
Ne vitin 330 Konstandinopoja u be edhe zyrtarisht kryeqytet i Parandorise. Fillimisht Konstandini e quajti "Florea" (shqip. 'e lulezuar"), por pastaj ngeli e njohur si Konstandinopol (qyteti Konstandinit). Per me shume se 1100 vjet Konstandinopoja do ngelet si qender ekonomike, politike etj. dhe do jet lende frymezimi per perparimin kulturor te Mesdheut, te Europes Jug-Lindore (Ballkanit), te Europes Veri-Perendimore (Rusia) por ndikimi i saj do jet i ndjeshem ne te gjithe boten e njohur te asaj kohe por edhe ne boten e sotme. Flitet qe ne shekullin e 4 ne Konstandinopoje jetonin reth 250 mije banore kurse gjate kohes se Justinianit (shek. 6) qyteti numronte mbi 500 mije banore.
Politiken te cilen e kishte filluar Deokliciani- per te cilen kam folur ne shkrimin e pare- Konstandini e ndroqi me kete menyre(vec te tjerave):
1) Vuri ligje, qe kesaj radhe ndikoheshin nga Krishterimi.
2)Fuqizoi forcat kufitare te Perandorise ne nje periudhe kur vershimet barbare ishin bere fenomen i rrezikshem. Keshtu u krijuan tre frontet qe do ngelen te njohura ne histori: fronti perendimor ne lumin Ren, fronti verior ne lumin Danub, dhe fronti jugor ne Eufrat.
3)Vendosi monedhen e re "solidus" e cila permbante me shume ar (flori) se te kaluarat. Kjo monedhe do ket fuqi ne tregun boteror deri sa te bjer Perandoria nga Osmanet.
4) Vendosi nje sėr kanunesh administrative, e riti kapacitetin administrativ (burokracine). U vendosen nje sėr institucionesh dhe rolesh (psh. " 4 prefketet e medhenj", "12 deri 14 drejtuesit e provincave" etj.)
5) Ngriti nje sėr tempujsh edhe ndertesash ne gjithe Perandorine. Si psh. Tempulli i Ringjalljes, mo Golgotha (Jerusalem) etj.
Gjithashtu nder veprat e tij duhet te numrojme perzierjen e tij ne temat kishtare ne nje periudhe kur kemi edhe shfaqen e herezive.
Herezia me e rendesishme ne kete kohe eshte Arianizmi (nga peshkopi Ario). Arianizmi do fitoj shume mbeshtetes, sidomos ne fiset barbare-gjermane. Pasuesi i Arios, Ulfili do predikoj Arianizmin te Gotet dhe do perkthej biblen ne gjuhen e tyre (duke perdorur shkronja latine dhe greke) dhe keshtu Arianizmi do hapet te fiset gjermane. Arianet, po dhe heretike te tjere, do i shkaktojne shume probleme Perandorise dhe perandoret mbas Konstandinit do bejne luftra te pergjakshme me ta.
Ne vitin 325, me nje here pas hypjes ne fuqi, Konstandini do organizoje bashke me peshkopet e asaj kohe Sinodin e Pare Ikumenik (boteror) ku do denohet Arianizmi. Por sipas shume Historianeve me kalimin e kohes edhe vet Konstandini do ndikohet nga kjo herezi (marin parasysh mosmareveshjen e Konstandinit me peshkopin ortodoks te Konstandinopjes ne temat kishtare), qe mbron mendimin se Jezusi e nuk eshte bir ose pjese e Zotit.
Duhet te shtoj gjithashtu se per Konstandinin e madh pervec fakteve qe e tregojne njeri me mendje te mprehte ekzistojne edhe fakte qe e tregojne se ishte teper nevrik, ne keto fakte permblidhen edhe tezat qe e akuzojne per vrasjen e te birit tij Krispos dhe te gruas se tij te dyte Faustas- prandaj keta Historiane nuk bien ndakort me shenjterimin e Konstandinit nga Kisha.
Sat Oct 18, 2008 8:44 pm nga ILIRI
Juliani (Kundravajtesi):
Rendesia qe i jepet Julianit si perandor lidhet me shume me shembullin e tij historik, pikerisht ne fazen kur bota e lashte paganiste perben dicka te kaluar. Perpjekja e Julianit "per te kthyer mbrapsht akrepat e ores qe quhet Histori" perben edhe driten e fundit te adhurimit paganist greko-romak (qe per shume Historiane ishte bazuar ne mbeturinat paganiste pellasge). Juliani ishte nip i perandorit Konstandio, nga familja e Konstandinit te Madh, dhe ishte dalluar si strateg i shquar ne Galati ku kishte perballuar me sukses sulmet alemane (fis barbaro-gjerman). Qe ne rini kishte treguar interes te madh per literaturen e lashte dhe besimin paganist, biles ishte ndikuar se tepermi nga besimi ne perendine perse Mithr (Diell) qe perfaqesonte luften e perjetshme midis te keqes dhe te mires. Keshtu menjehere pas hypjes se tij ne front (reth viteve 350 e.s.) u mundua te zevendesoj Krishterimin me Paganizmin (nderthurje e pantheut grekoromak me paganizmin persian). Pothuajse te gjitha postet kryesore perandorake tashme u zune nga Etniket (Kombtaristet- ata qe besonin ne perendite e lashta). Veprimtaria e rendesishme e Julianit nuk e riti aspak dashamiresine e popullsise ndaj tij. Perpjekja e Julianit per te kthyer Perandorine Romake nga paganizmi do ngelet utopike per vet shkakun se nuk gjente perkrahje nga popullsite romake. Juliani gjithashtu u mundua te rikthej veprimtarine e shume tempujve dhe shkollave paganiste qe kishin rene ne harrese. E gjithe politika e tij u bazua ne nje numer te vogel Etnikesh te cilet nuk mund te krahasoheshin me shumicen e popullsise qe tashme kishte adoptuar Krishterimin. Pavarsisht se sot Juliani njihet ne Histori si nje "perandor intelektual" (per shkak te lidhjes se ngushte te tij me boten e letrave- kan mbijetuar edhe libra te Julianit) ai do ngelej i urryer nga Kisha dhe populli bizantin/romak dhe i percmuar me titullin "Kundravajtes" (per shkak se doli kundra fese).
Me Julianin gjithashtu do filloj nje epoke e re per Perandorine Bizantine/Romake, ajo e luftrave me Sasanidet pers. Kjo epoke do karakterizohet nga luftera te pergjakshme per zgjerim te kufinjve midis dy perandorive dhe do zgjasi deri ne luften Yarmuk 637, kur perandoria e Sasanideve do pushtohet teresisht nga Muslimanet Arabe, atehere vendin e Perseve do e zejne Arabet. Ne vitin 361 Juliani mblodhi nje ushtri te madhe jashte Antiokes per te filluar pushtimin e Persise sasanide. Fillimisht operacionet shkonin ne favor te Romakeve. Juliani ndertoi nje flote te madhe te cilen e kaloi nga Suezi (atehere nuk ekzistonte kanali por shume ushtri e kalonin ate duke terhequr anijet e tyre mbi toke) ne Detin e Kuq dhe pastaj duke e sjellur floten reth gadishullit arab arriti ne zemer te perandorise perse, ne Gjirin Persik. Juliani per ti mbushur mendjen ushtareve te tij se "nuk ka kthim pa fitore" beri gabimin historik dhe dogji te gjitha anijet. Keshtu pasi ushtria e tij po humbte betejat nga perandori i famshem sasanid Shapuri i Dyte (310-379), Bizantinet filluan te lejne frontin pers duke ikur pa organizim. Gjate terheqjes te trupave bizantine/romake Juliani u gjend i vrare me thike prapa shpine (363). Sipas te dhenave te asaj kohe besohet se dora qe e vrau nuk ishte dore perse por dore kristiane e futur nga kryepeshkopi i Konstandinopojes. Tashme kishte filluar armiqesia bizanto-perse. Deshtimi i Julianit ishte e barabarte me triumfin e Krishterimit, paganizmi perbente histori te kaluar per Perandorine.
Rendesia qe i jepet Julianit si perandor lidhet me shume me shembullin e tij historik, pikerisht ne fazen kur bota e lashte paganiste perben dicka te kaluar. Perpjekja e Julianit "per te kthyer mbrapsht akrepat e ores qe quhet Histori" perben edhe driten e fundit te adhurimit paganist greko-romak (qe per shume Historiane ishte bazuar ne mbeturinat paganiste pellasge). Juliani ishte nip i perandorit Konstandio, nga familja e Konstandinit te Madh, dhe ishte dalluar si strateg i shquar ne Galati ku kishte perballuar me sukses sulmet alemane (fis barbaro-gjerman). Qe ne rini kishte treguar interes te madh per literaturen e lashte dhe besimin paganist, biles ishte ndikuar se tepermi nga besimi ne perendine perse Mithr (Diell) qe perfaqesonte luften e perjetshme midis te keqes dhe te mires. Keshtu menjehere pas hypjes se tij ne front (reth viteve 350 e.s.) u mundua te zevendesoj Krishterimin me Paganizmin (nderthurje e pantheut grekoromak me paganizmin persian). Pothuajse te gjitha postet kryesore perandorake tashme u zune nga Etniket (Kombtaristet- ata qe besonin ne perendite e lashta). Veprimtaria e rendesishme e Julianit nuk e riti aspak dashamiresine e popullsise ndaj tij. Perpjekja e Julianit per te kthyer Perandorine Romake nga paganizmi do ngelet utopike per vet shkakun se nuk gjente perkrahje nga popullsite romake. Juliani gjithashtu u mundua te rikthej veprimtarine e shume tempujve dhe shkollave paganiste qe kishin rene ne harrese. E gjithe politika e tij u bazua ne nje numer te vogel Etnikesh te cilet nuk mund te krahasoheshin me shumicen e popullsise qe tashme kishte adoptuar Krishterimin. Pavarsisht se sot Juliani njihet ne Histori si nje "perandor intelektual" (per shkak te lidhjes se ngushte te tij me boten e letrave- kan mbijetuar edhe libra te Julianit) ai do ngelej i urryer nga Kisha dhe populli bizantin/romak dhe i percmuar me titullin "Kundravajtes" (per shkak se doli kundra fese).
Me Julianin gjithashtu do filloj nje epoke e re per Perandorine Bizantine/Romake, ajo e luftrave me Sasanidet pers. Kjo epoke do karakterizohet nga luftera te pergjakshme per zgjerim te kufinjve midis dy perandorive dhe do zgjasi deri ne luften Yarmuk 637, kur perandoria e Sasanideve do pushtohet teresisht nga Muslimanet Arabe, atehere vendin e Perseve do e zejne Arabet. Ne vitin 361 Juliani mblodhi nje ushtri te madhe jashte Antiokes per te filluar pushtimin e Persise sasanide. Fillimisht operacionet shkonin ne favor te Romakeve. Juliani ndertoi nje flote te madhe te cilen e kaloi nga Suezi (atehere nuk ekzistonte kanali por shume ushtri e kalonin ate duke terhequr anijet e tyre mbi toke) ne Detin e Kuq dhe pastaj duke e sjellur floten reth gadishullit arab arriti ne zemer te perandorise perse, ne Gjirin Persik. Juliani per ti mbushur mendjen ushtareve te tij se "nuk ka kthim pa fitore" beri gabimin historik dhe dogji te gjitha anijet. Keshtu pasi ushtria e tij po humbte betejat nga perandori i famshem sasanid Shapuri i Dyte (310-379), Bizantinet filluan te lejne frontin pers duke ikur pa organizim. Gjate terheqjes te trupave bizantine/romake Juliani u gjend i vrare me thike prapa shpine (363). Sipas te dhenave te asaj kohe besohet se dora qe e vrau nuk ishte dore perse por dore kristiane e futur nga kryepeshkopi i Konstandinopojes. Tashme kishte filluar armiqesia bizanto-perse. Deshtimi i Julianit ishte e barabarte me triumfin e Krishterimit, paganizmi perbente histori te kaluar per Perandorine.
Drejtat e ktij Forumit:
Ju nuk mund ti pėrgjigjeni temave tė kėtij forumi