Shqiptarët, më pak të lumtur se irakianët
Nga Tema
Njerëzit në shumicën e vendeve të botës janë më të lumtur këto ditë, sipas një sondazhi të ri të realizuar nga Instituti për Kërkime Sociale pranë universitetit të Miçiganit në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
Por kjo nuk vlen për shqiptarët, të cilët janë më pak të lumtur se irakianët dhe janë vetëm katër vende larg fundit që mbahet nga Zimbabve.
Në listën me 97 shtete të marra në studim dhe që përbëjnë 90 për qind të globit, shqiptarët janë në vendin e 92 si njerëzit më të palumtur në planet.
Sipas mediave amerikane, nuk është surprizë që në fund të renditjes së lumturisë është Zimbabve, Shqipëria, Iraku dhe Pakistani.
“Ky vend i shkatërruar afrikan ka nivelin më të lartë të inflacionit 100.000 për qind dhe një president diktator, Robert Mugaben, i cili më 27 qershor “fitoi” zgjedhjet në një raund të dytë, pasi kundërshtari i tij ishte aq i terrorizuar nga frika se mos do e vrisnin, sa u tërhoq nga gara dhe kërkoi strehim në ambasadën holandeze. Të tjera vende, në të cilat shumica e njerëzve nuk janë të lumtur, janë Iraku, për arsye shumë të qarta; Shqipëria, vendi më i varfër në Evropë dhe Pakistani, ku talebanët dhe al- Qaeda po rigrupohen në kufi me Afganistanin”, - thuhet në një koment të Times për sondazhin.




Sondazhi


Të dhënat e studimeve nga përfaqësuesit kombëtarë, të realizuara nga viti 1981 deri në vitin 2007, tregojnë se indeksi i lumturisë është në rritje pozitive në shumicën e vendeve të studiuara.
“Është një përfundim surprizë”, - tha shkencëtari Ronald Inglehart i universitetit të Miçiganit. “Përgjithësisht besohet se është gati e pamundur të ngresh nivelin e lumturisë së një kombi.”
Rezultatet e sondazhit tregojnë se Danimarka është kombi më i lumtur në botë dhe Zimbabve më i palumturi. Shtetet e Bashkuara renditet të 16 në listë, menjëherë pas Zelandës së Re.
Gjatë 26 viteve të shkuara, në këtë sondazh janë përfshirë më shumë se 350.000 njerëz që janë pyetur sa të lumtur janë, duke përdorur dy pyetje të njëjta.
“Duke marrë parasysh të gjithë gjërat, a mund të na thoni, nëse jeni shumë i lumtur, pak i lumtur, jo shumë i lumtur dhe aspak i lumtur?”
Si dhe, “Duke i marrë të gjitha parasysh, sa i lumtur jeni me jetën tuaj?”
Duke kombinuar përgjigjet për këto dy pyetje, Inglehart dhe kolegët e tij ndërtuan një indeks të mirëqenies subjektive që reflekton lumturinë dhe gëzimin e jetës së përgjithshme.
Po kaq i rëndësishëm është dhe fakti se, pse është në rritje kjo lumturi.
Në dekadat e fundit, vende me të ardhura të ulëta, si India dhe Kina kanë përjetuar rritje të paprecedent ekonomike, dhjetëra vende me të ardhura mesatare janë demokratizuar dhe ka patur një rritje të ndjeshme të barazisë gjinore dhe të tolerancës etnike, si dhe ndaj grupeve homoseksuale.
Rritja ekonomike, demokratizimi dhe rritja e tolerancës sociale kanë kontribuuar në rritjen e lumturisë.
Njerëzit në vendet e pasura kanë tendencë të jenë më të lumtur se në vendet e varfëra, por edhe faktorët ekonomikë në disa lloje shoqërish nuk janë dhe aq vendimtarë.
“Rezultatet tregojnë se shoqëritë më të lumtura janë ato që lejojnë njerëzit të kenë liri për të zgjedhur si do e jetojnë jetën e tyre”, - tha Inglehart.
“Ndërsa shumë vende ish-komuniste shfaqin nivele të ulëta të lumturisë, shumë prej tyre tregojnë rritje te ndjeshme të mirëqenies subjektive”, - tha Inglehart. “Rënia e komunizmit u shoqërua dhe me rënie ekonomike, por tani kjo situatë po përmirësohet.”




Renditja e vendeve në indeksin e lumturisë


Danimarka 4.24
Porto Riko 4.21
Kolumbia 4.18
Islanda 4.15
Irlanda e Veriut 4.13
Irlanda 4.12
Zvicra 3.96
Holanda 3.77
Kanadaja 3.76
Austria 3.68
Salvador 3.67
Malta 3.61
Luksemburgu 3.61
Suedia 3.58
Zelanda e Re 3.57
SHBA 3.55
Guatemala 3.53
Meksika 3.52
Norvegjia 3.50
Belgjika 3.40
Britania 3.39
Australia 3.26
Venezuela 3.25
Trinidad 3.25
Finlanda 3.24
Arabia Saudite 3.17
Tailanda 3.02
Qipro 2.96
Nigeria 2.82
Brazili 2.81
Singapori 2.72
Argjentina 2.69
Andorra 2.64
Malajzia 2.61
Gjermania Perëndimore 2.60
Vietnami 2.52
Franca 2.50
Filipinet 2.47
Uruguai 2.43
Indonezia 2.37
Kili 2.34
Rep. Domenikane 2.29
Japoni 2.24
Spanja 2.16
Izraeli 2.08
Italia 2.06
Portugalia 2.01
Tajvani 1.83
Gjermania L. 1.78
Sllovenia 1.77
Gana 1.73
Polonia 1.66
Rep. Çeke 1.66
Kina 1.64
Mali 1.62
Kirgistani 1.59
Jordania 1.46
Greqia 1.45
Afrika e Jugut 1.39
Turqia 1.27
Peru 1.24
Koreja e Jugut 1.23
Hong-Kongu 1.16
Irani 1.12
Bangladeshi 1.00
Bosnja 0.94
Kroacia 0.87
Maroku 0.87
India 0.85
Uganda 0.69
Zambia 0.68
Algjeria 0.60
Burkina Faso 0.60
Egjipti 0.52
Sllovakia 0.41
Hungaria 0.36
Mali i Zi 0.19
Tanzania 0.13
Azerbajxhani 0.13
Maqedonia -0.06
Ruanda -0.15
Pakistani -0.30
Etiopia -0.30
Estonia -0.36
Bosnja serbe -0.45
Lituania -0.70
Letonia -0.75
Rumania -0.88
Rusia -1.01
Gjeorgjia -1.01
Bullgaria -1.09
Iraku -1.36
SHQIPËRIA -1.44
Ukraina -1.69
Bjellorusia -1.74
Moldavia -1.74
Armenia -1.80
Zimbabve -1.92