Pasoja skandaloze, që vazhdojnë…
Stoku i mbetjeve të pasura me Cu, Zn, Au, Ag të mineralit të Munellës, që tani ka arritur rreth 170 mijë ton i stivosur mbi sterilet e vjetra nga shfrytëzimi i mëparshëm i mineraleve të Qafë-Barit etj (sterile këto, që janë vërtetë të tilla, pasi kane 0,15 % Cu, nuk kane zink, ar e argjend), me kalimin e kohës, bëhen gjithnjë e më të vështira për t’u ricikluar, në kushtet kur ky stok, vazhdon të shtohet nga vazhdimi i prodhimit në minierë dhe nga vazhdimi i përpunimt në fabrikë, në kushtet e një teknologjie mizerabël, përveç pasojës së humbjeve nga sulfatizimi, oksidimi dhe i pasojës së ndotjes së ambjentit etj. Riciklimi vështirësohet, sepse nuk është marrë asnjë masë dhe nuk është investuar në rrallë të parë, për teknologjinë e përpunimit të këtij minerali, për të arritur parametrat e projektit dhe të kontratës së koncesionit, si dhe nuk është marrë asnjë masë, për sistemimin e dampës, në mënyrë që në dampë, të depozitohen vetëm mbetjet sterile të mirëfillta (të pa vlefshme) të mineralit të Munellës, pas përpunimit të këtij minerali, sipas parametrave të projektit, pra pas përmirësimit të teknologjisë.
Për të ndaluar këtë shkatërrim që po i bëhet kësaj pasurie minerare, tashmë ka mbetur vetëm një rrugë, ajo e ndalimit të shfrytëzimit në minierë, bazuar në ligjin minerar dhe në paralajmërimin e OSHA, Nr. 3296 Prot. datë. 22.07.2005, deri në zgjidhjen e teknologjisë së përpunimit dhe sistemimit të dampës, për të ricikluar mbetjet e pasura me 2.5-3 % Cu, rreth 2.5 % Zn, 3.5 gr/ton Au dhe 60gr/ton Ag, të depozituar në dampë mbi sterilet e vjetra, nga përpunimi i mëparshëm i mineralit të Qafë-Barit etj.
Për vërtetësinë e mundësisë reale të rikuperimit (marrjes) së Cu, Zn, Au e Ag me afro mesatarisht 72-74% nga minerali i Munellës, janë bërë, përveç studimeve të mëparëshme nga Instituti i Minierave edhe studimet, për pasurimin me flotacion nga Universiteti i Sofies në vitin 2003, për pasurimin e mineralit të pasur të bllokut të parë të minierës së Munellës, si dhe studimi hidro-metalurgjik i përpunimit të mbetjeve, nga pasurimi me flotacion, në mars të vitit 2004, studime të cilat, Ministria e Ekonomisë Tregtise dhe Energjetikes (METE) i disponon, si dhe është bërë studimi i pasurimit të mineralit të pasur, të këtij blloku të minierës së Munellës, nga ITNPM, në vitin 2005.
Masat parandaluese: Çfarë ka bërë ministria, deri në vitin 2005
Duke parë, se gjate 5 muajve të parë të vitit 2004, rezultatet ishin negative në drejtim të pasurimit të mineralit në fabrikën e Fushë-Arrëzit (të rikonstruktuar për prodhimin e mineralit të Munellës dhe kjo, për shkak të një qëndrimi jo mbi bazën e nje studimi të mirëfillte teknologjik (studimi pilot-gjysëm-industrial siç jane ndertuar ne vendin tone 9 fabrika pasurimi), nq shkurt të vitit 2005, Ministria e Industrisë dhe Energjëtikës, si palë kontraktuese në marrëveshjen e koncesionit, thirrri koncesionarin dhe, me shkresën e saj, nr.998 prot, datë.22.02.2005, i kërkoi përmirësimin e gjendjes dhe i la detyra, për përfundimin e projektit teknologjik, riciklimin e mbetjeve të pasura të mineralit, të hedhura në dampë, paisjen e laboratorit kimik për analiza të Cu, Zn, Au, Ag, intensifikimin i investimeve, etj.
Pas 6 muajsh, në korrik 2005, meqënëse firma “Ber-Oner” vazhdonte të mos zbatonte detyrimet kontraktore dhe detyrat për të cilat ra dakord në shkurt të po atij viti, ministria e thirri përseri koncesionarin e Ber-Oner dhe me shkresën nr.3296 prot, datë 22.07.2005, përveç detyrave të shumta e të programuara që i vuri mbi bazën e marrëveshjes së koncesionit që ai nuk po zbatonte e ka paralajmeruar se:
“Në rast moszbatimi të programit si me sipër, në zbatim të ligjit për koncesionet dhe nenit 12 të Marrëveshjes së Koncesionit, OSHA-ja, do të marrë përkohësisht përsipër, projektin dhe do të fillojë proçedurat e prishjes së Marreveshjes së Koncesionit”.
Kanë kaluar dy vjet e gjysëm nga ky paraljamërim ligjor dhe zhvillimi i minierës së Munellës, pak ka ndryshuar, ndërkohë që blloqet e tjerë, zbuluar që në vitin 2003 nga firma “Beralb sh.a”, me punime minerare e sondazhe nëntokësore në nivelin +730, nuk janë vënë në shfrytëzim; por vazhdon të shfrytëzohet irocionalisht blloku i parë i pasur, me të njëjtën teknologji mizerabël përpunimi në fabrikën e Fushë-Arrëzit. Në fabrikën e Fushë-Arrëzit, akoma nuk janë bërë studimet e nevojshme dhe përmirësimet e nevojshme teknologjike. Nuk është vënë në punë seksioni i dytë, i cili fillimisht, duhet të ishte përdorur për riciklimin e mbetjeve të pasura të mineralit të Munellës, duke bërë më parë, sistemimin e dampës dhe pastaj, me vënien në punë të minierës së Lak-Roshit (ku punimet sapo kanë filluar), ky seksion, duhet të përdoret për pasurimin e këtij minerali, ndërkohë që pasurimi i mineralit të Munellës, duhet të vazhdojë në seksionin e parë, të rikonstruktuar sipas teknologjisë së përmirësuar.

Marrëveshja e koncesionit nuk zbatohet. Kush e përfaqëson koncesionerin e “zhdukur”?
Përgjigja më e shkurtër është, se kjo marrevshje e “pistë”, u lejua nga Ministria e Ekonomisë Tregtisë dhe Energjetikes. Koncesionari, përfaqësohej nga Hasan Berkpinar dhe Erol Kohen, ndërsa tani, përfaqësohet vetëm nga Erol Kohen.
Hasan Berkpinar, me kombësi dhe shtetas turk, ishte njeri nga aksionerët e këtij koncesioni, me 45% aksione në firmëm “Ber-Oner” dhe kryetar i bordit drejtues, i cili ka firmosur marrëveshjen e koncesionit për bakrin, më 18 janar të vitit 2001. Ky person (bosi), megjithëse në vitin 2004, premtoi, se do të vazhdonte investimet si për Munellën, Lak-Roshin, Karmën dhe veçanërisht, për përmirësimin e teknologjisë në fabriken e Fushë-Arrëzit, në vitin 2005, deklaroi se nuk pranonte të investonte në total për të gjithë objektet që kishte marrë në koncesion më shumë se 1 milion USD, ndërkohë që për këtë vit, kërkonte 20 mijë ton prodhim koncentrat bakri, shifër kjo e pamundur për t’u realizuar me gjendjen që kishte kjo fabrikë.
Absurde dhe abuzive është, por ai deklaronte: “I kam borxh 6 milion USD ortakut tim me 55% aksione (Erol Kohen), dhe këto para, duhet t’i nxjerr nga Munella”. Kjo ishte vetëm një hipokrizi, që mbartëte mentalitetin “Osman” të mashtrimit dhe shkatërrimit, pa kuptuar, se investimet shtesë të kërkuara për përmirësime teknologjike dhe zhvillim të minierës, prej 3-4 milion USD të tjerë, përveç detyrimit kontraktual dhe zbatimit të legjislacionit shqiptar, ishte në rrallë të parë, në interes të vetë firmës “Ber-Oner”, pasi shtonin fitimin e tij. Në këto kushte, vetë personeli shqiptar i “Beralb sh.a”, ndërhyri në ministri (organin shtetëror te Autorizuar-O.SH.A), për ta detyruar koncesionerin, të zbatonte marrëveshjen e koncesionit dhe të mos shkatërronte resurset tona minerare, siç po vazhdon t’i shkatrroje edhe sot e kësaj dite (shkresa nr. 998 prot, date. 22.02.2005 dhe 5 muaj më vonë, shkresa nr.3296 prot, date. 22.07.2005).
Erol Kohen, ortaku tjetër i “Ber-Oner” me 55% aksione, shtetas turk dhe me kombësi hebreje, doli në skenë dhe ndërhyri pas korrikut të vitit 2005. Ky e eleminoi Hasan Berkpinar, ndau aksionet dhe mori të gjithë minierat metalifere që kishte Ber-Oner në Tuqi e gjetkë, përfshi dhe objektet e koncesionit në Shqipëri. Erol Kohen, u paraqit si një bos i civilizuar dhe premtoi, se do të zbatonte me përpikmëri marrëveshjen e koncesionit, duke gjetur me të drejtë, përkrahje, por më 27 mars 2006, u arrestua nën akuzën e vrasjes mafioze me pagesë, te ish-ortakut të tij të karrierave të mermerit, inxhinierit 27 vjeçar, Serkan Şahin. Mbi Erol Kohen, siç shkruajtën gazetat turke, rëndojnë shumë akuza të tjera, përveç asaj të vrasjes me pagesë.
Pasi Erol Kohen, qëndroi 3 muaj në burg dhe pastaj doli, siç dalin shumë eksponentë të tillë, të lidhur me mafien, megjithëse në Turqi, akuza kundër tij akoma vazhdon, erdhi përsëri në Shqipëri, por këtë rrallë, solli nga Turqia, disa funksionarë dhe deputetë (emrat e të cilëve dhe veprimtaria se përse ndërhynë, dihen por nuk po i publikojmë aktualisht). Për çudi, ky njeri i sapo dalë nga burgu për akuzën e vrasjes dhe krime të tjera, akoma pa ju hequr akuza e vrasjes, u mbështet akoma më fuqishëm, nga disa autoritete të shtetit tonë!? Pakorrektesia dhe mashtrimet e Erol Kohen, u shfaqën dhe këtu në Shqipëri, që më 15 janar 2006, kur Erol, urdhëroi personelin turk të “Beralb sh.a”, për t’i shitur “Ber-Oner”-it 1500 ton koncentrat bakri, me çmimin 445 USD/ton, në një kohë, që sipas bursës (LME), çmimi ishte 892 USD/ton. Për këtë veprim, Erol Kohen-it, pas denoncimit në organet përkatëse turke, iu bllokua anija dhe u penalizua, por “Beralb sh.a” në Shqipëri, nuk u penalizua, megjithëse edhe pranë organeve tona, u bënë denoncimet përkatëse.
Erol Kohen, prej kohësh bashkëpunon me firmen e fuqishme “Glencore International AG” e cila, ka financuar “Ber-Oner”-in për Munellën dhe fabrikën e pasurimit Fushë-Arrëz. Ndërkohë, thuhet se Erol Kohen, i ka borxh kësaj kompanie 25 milion USD dhe, në këmbim të këtij borxhi, ka tentuar t’ia shesë “Glencor”-it objektet e koncesionit të bakrit shqiptar, gjë të cilën, “Glencor” nuk e ka pranuar dhe Erol Kohen, tani vazhdon të bëjë të njëjtat përpjekje, për t’ia shitur këtë koncesion, firmave të tjera, gjë që do ta nxirrte atë shumë të fituar, por do ta rivarroste koncesionin e bakrit shqiptar, siç po ndodh dhe me Bulqizën.
Nuk dihet me siguri, sa është e vërtetë puna e shitjes së koncesionit, por dihet, se Erol Kohen, pavarësisht teknologjise mizerabël që ka instaluar në fabrikë, falë bursës së lartë të metaleve dhe shfrytëzimit pa kriter të mineralit më të pasur të Munellës, ka arritur t’i shlyejë investimet prej rreth 10 milion $ që ka bërë deri tani, në objektet e koncesionit të bakrit, pasi ka prodhuar rreth 20 000 ton koncentrat bakri, me kosto operative 350 $/ton, kundrejt një çmimi mesatar 950 $/ton, duke realizuar një fitim bruto, rreth 12 milion $, i cili, sipas nenit 11, pika 11.2, të marrëveshjes së koncesionit, nuk është taksuar.
Eshtë e vërtetë, se këto pazare, qofshin apo jo të vërteta, janë pazare firmash dhe shteti nuk mund të nderhyjë, por ai duhet të nderhyjë kur ka bazë ligjore, për të ndaluar abuzimet dhe dëmtimet, në rast se nuk bëhet palë me to, siç shpresojmë, të mos jetë palë, në “pazaret” e Daefos, për Bulqizën.
Shteti ka bazë ligjore për të vepruar, por nuk ka vepruar. Përse?
Shteti ka baze të plotë ligjore, për të ndërhyrë:
1. Neni 12 i marrëveshjes së koncesionit, thotë: “OSHA-ja, ka të drejtë të fillojë procedurën e prishjes së Marrëveshjes, për rastet kur konstaton shkelje të detyrimeve të marra përsipër nga Koncesionari.
Në qoftë se nga ana e OSHA-së konstatohen rastet e përmendura në paragrafin e parë, ato menjëherë do t’u bëhen të ditura palës tjetër dhe do të presë për një periudhë 30 ditore përgjigjen me shkrim të Koncesionarit me argumentet përkatëse. Mbi bazën e këtyre përgjigjeve, OSHA-ja do të vendos, për të filluar ose jo proçedurën për zgjidhjen e marrëveshjes. Ky nen është konsumuar në njoftimin e OSHA, dhënë koncesionarit, më datë 22.07.2005, prot. 3296.
2. Neni 13 i ligjit të vjetër të koncesionit, mbi të cilin është bërë marrëveshja dhe neni 5, pika 5.4 e marrëveshjes së koncesionit, lejojne OSHA, të marrë përkohësisht përsipër projektin. Edhe për këtë nderhyrje, koncesionari është njoftuar, me shkresën nr. prot 3296, dt.22.07.2005, të OSHA.
3. Neni 60, i ligjit minerar, që është konsumuar nga shkresat nr. 998 prot, datë 22.02.2005 dhe nr. 3296 prot, datë 22072005, si dhe neni 106 i ligjit minerar, lejojn heqien e lejes minerare. Si mund te realizohet kjo ndërhyrje, pa krijuar probleme sociale?
1. Mbi bazën e një programi të zhvillimit të projektit, përzgjidhet një firmë, që do të marrë përsipër zhvillimin e këtij projekti, deri në, ose dhe pas prishjes së marrëveshjes së koncesionit me “Ber-Oner”-in, apo “Nesko-Maden”-in (Mund të organizohet dhe tender, me procedura të përshpejtuara).
2. Bllokohet shitja e koncentratit gjëndje, bazuar në ligjin nr. 7764, dt. 02.11.1993 “Për Investimet e Huaja” neni 7, pika 3, “Për detyrime të pashlyera” dhe i vihet në dispozicion firmës që ka marrë në dorë projektin në emer dhe nën kontroll të OSHA, për të mos krijuar probleme sociale.
3. Bëhet bilanci i detyrimeve të pa shlyera, duke përfshire këtu dhe pagesën e pa ekzekutuar të takses së fitimit dhe pagesën e doganave e të TVSH-ve të papaguara, mbi bazën e nenit 11 (Mbeshtetja për projektin), pikat 11.1 dhe 11.2, pasi kjo mbështetje (këto stimuj) nuk janë dhënë, për të mbështetur një projekt shkatërrimtar, siç ka vepruar koncesionari në fajlë, por janë dhënë, për të zbatuar atë project, mbi bazën e të cilit, atij i është dhënë koncesioni dhe stimujt.
Ministria e Ekonomisë, Tregëtisë dhe Energjëtikës, ka qënë dhe është në dijeni të plotë e me detaje për këtë shfrytëzim barbar që po i behet Munellës (pasurive tona minerare), jo vetëm nga kontrollet dhe masat e marra nga Ministria e Industrise dhe Energjitikes, (lexoni shkresat nr. 998 prot, date 22/02/2005 dhe nr.3296 prot, date 22/07/2005), por dhe nga kontrolli, që ka organizuar vetë kjo ministry, me urdhërin nr. 98, dt. 03.02.2006, të Drejtorisë Rregullatore. Ne rast, se Ministria përsëri nuk do të veproj, siç nuk ka vepruar deri tani, që po vazhdon e njëjta gjëndje dhe me e keqja fare, po ta lejojë edhe “Ber-Oner”-in, apo “Nesko-Maden”-in, që të shesin koncesionin, kur shteti e ka bazen ligjore ta bëjë këtë, në favor dhe në mbrojtje të pasurive tona, duke ja hequr koncesionin, kjo do të ketë pasoja të rënda për koncesionin e bakrit, ashtu siç pati dhe ka edhe për Bulqizën, përveç hijes së dyshimit, për përfshirje në afera korruptive.
Informacione, siç kanë ardhur në redaksi
22 arrestime, ne lidhje me vrasjen e rekordmenit te ri te tatimeve
(27.03.2006 – Gazeta Milliyet)
Jane arrestuar 22 persona ne lidhje me vrasjen e rekordmenit te tatimeve te Diyarbakır'it Serkan Şahin 27 vjeç. Mes personave te arrestuar gjendet dhe ortaku i Şahin’it qe merret me minierat Erol Kohen si dhe biznesmeni Ahmet Yakut.
Ne lidhje me vrasjen e rekordmenit te tatimeve te Diyarbakır’it Serkan Şahin (27) i cili u vra perpara shtepise ne Stamboll jane arrestuar 22 persona, mes te cileve ndodhen ortaku i tij Erol Kohen dhe Ish-presidenti i klubit te futbollit te Diyarbakırspor’it Ahmet Yakut. Mendohet qe vrasja te jete kryer per arsye se inxhinieri i ndertimit Şahin nuk kishte pranuar te dorezonte kompanine e tij minerare qe zoteronte.
Şahin’i i cili u vra me 6 Shkurt 2005 ne nje sulm me arme ishte ortaku me 50 % te aksioneve i kompanise minerare BERŞAH qe zoteronte leje kerkimi dhe shfrytezimi. Şahin’i ne saje te kompanise se tij e cila bente eksport arriti te behet dhe rekordmeni i tatimeve ne Diyarbakır. Kurse aksioneri kryesor i kompanise Ber-Oner Madencilik qe ishte ortaku i Şahin’it eshte Erol Kohen. Sipas te dhenave Şahin’i ishte kercenuar ne menyre qe te jepte doreheqje nga kompania e tij. Por Şahin’i nuk pranoi qe te jepte doreheqje. Pas nje fare kohe u vra nga nje bresheri plumbash perpara shtepise se tij ne Maltepe.
Policia dje filloi nje operacion ne lidhje me te dyshuarit. Jane arrestuar 22 persona mes te cileve ndodhen Erol Kohen dhe Ish-Presidenti i Diyarbakırspor’it dhe Ish-kryetari i ANAP te Diyarbakır’it Ahmet Yakut.
Eshte arrestuar dhe ekzekutuesi
Ndermejt te arrestuarve ndodhet dhe Abdül Hafız Aslan i cili mendohet te jete dhe personi qe ka kryer ekzekutimin e Şahin’it. Nga pergjimi i telefonatave pretendohet se Erol Kohen ka paguar familjen Yakut me 250.000 dollare te cilat i jane dhene Aslan’it. Mes te arrestuarve ndodhet dhe djali i Ahmet Yakut'it Engin Yakut i cili akuzohet per bashkepunim ne kercenimin e Şahin’it.
Ndermjet ketyre spikat qe Engin Yakut eshte avokat dhe ka shoqeri me avokatin Murat Aksu i cili eshte djali i Ministrit te Puneve te Brendeshme Abdülkadir Aksu.
Sipas akuzave Erol Kohen per te shpetuar nga Serkan Şahin’i i cili nuk pranonte te dorezonte aksionet e tij ka bashkepunuar me Ahmet Yakut’in. Policia i ka marre ne pyetje Yakut’in dhe Kohen’in si te paditur ne lidhje me vrasjen e Şahin’it.
Ahmet Yakut eshte nje nga emrat qe njihet nga mediat. Se bashku me djalin e tij jane denuar nga Gjykata Nr.2 e Krimeve te Renda ne Stamboll per arsye se dogjen spitalin Plemdes ne Stamboll Arnavutköy ne menyre qe te merrnin para nga siguracionet.
Emri i Yakut'ut doli ne pah para pak kohesh kur preu pemet e medha te okaliptusit ne parkun Yalıkavak ne Bodrum te Muğla’s. Yakut’i qe gjobitur ne para per arsye se preu pemet 50 – 70 vjeçare per te ndertuar 12 vila ne token e blere 1 milion dollare.
Sipas te dhenave mbrohet nga kompania e Ataç’it
Pretendohet qe Erol Kohen ben biznes me parate e disa biznesmeneve çifute dhe per nje periudhe ka bashkepunuar me nje nga ish deputetet e MHP-se Ali Rıza Müftüoğlu. Nje anije e Kohen’it u bllokua per kontrabande por pretendohet qe me nderyrjen e disa politikaneve ka arritur zhbllokimin e anijes. Gjıthashtu pretendohet qe Kohen'i mbrohet nga kompania e sigurimit te njerit prej ish-drejturesve te SHISH-it.