Ari Han, pjese e revolucionit historik


Trajneri i përfaqësueses shqiptare, Ari Han, është pjesë e sukseseve historike të futbollit. Sporti më popullor në botë ka njohur disa faza gjatë evoluimit të tij, ku një ndër më të rëndësishmet është padyshim ajo e “futbollit total”, e shpikur dhe e praktikuar në Holandë në vitet ‘70. Në Botërorin 1974, tekniku kuqezi është përfshirë në një episod interesant: dy javë përpara turneut, kapiteni Johan Krujf e mori mënjanë dhe i tha: “Do të luash ‘libero‘”. Përgjigjja e Han, që tek Ajaksi luante si mesfushor ofensiv, mbartte natyrshëm habi: “‘Libero?‘ Mos u çmende vallë?”. Deri në ato çaste, mesfushori ofensiv i Ajaksit nuk kishte luajtur kurrë si “libero”. Esenca e “futbollit total” vështirë se mund të ilustrohet më mirë se sa nga ky incident vetëm pak para Kupës së Botës në Gjermani. Kështu loja e skuadrës holandeze do të karakterizohej nga ndryshimi i pozicioneve, gjë që ngjasonte me një lumë: mbrojtësit sulmonin dhe sulmuesit mbronin. Atëherë përse një mesfushor ofensiv si Han nuk mundej të luante në qendër të mbrojtjes? Futbolli total i viteve ‘70 mbart mbi vete tiparet e futbollit modern: Ai shton më shumë fleksibilitetin e taktikës dhe forcon reagimin taktik. Shumë thonë, ishte i fundit revolucion i vërtetë në futboll; tek ccdo “zhvillim” që erdhi më pas, bëhet fjalë vetëm për modifi kime. Origjina e tij lidhet para së gjithash me emrin Rinus Michels - dhe lindi si një domosdoshmëri. Trajneri Michels drejtonte Ajaksin e Amsterdam, përjetonte gjithnjë e më shpesh faktin, se suksesi i skuadrës së tij të fortë sulmuese vinte për shkak të mbështetjes së mbrojtësve. “Futbolli total” ishte përgjigjja për këtë: Gjithkush mund të sulmonte, me kusht, të gjithë më pas duhet të mendonin për detyrat mbrojtëse. Nga 1971 deri në ‘73, Ajaksi krijoi hegjemoni, duke fituar tri herë radhazi Kupën e Kampionëve. Arsyet substanciale të suksesit të holandezëve ishin dy: disiplina taktike e injektuar nga trajneri dhe gjeniu Johan Krujf. Ajaksi luante të ashtuquajturin “futboll total”, një koncept i ri taktik, që anashkalonte ndarjen tradicionale në fushë mes mbrojtësve, mesfushorëve dhe sulmuesve. Sipas kësaj fi lozofi e, të gjithë lojtarët duhej të merrnin në lojë, në çdo aspekt të saj. “Futbolli total” i Ajaksit rezistoi deri në momentin që Krujf zgjodhi të ndiqte trajnerin Michels te Barcelona, në fund të 1973. Me largimin e Krujf dhe atë të Johan Neeskens, Ajaksi dështoi në fi toren e Kupës së Kampioneve për 20 vite me radhë. Më pas në Kampionatin Botëror të vitit 1974, Holanda shpalosi të njëjtin futboll, pasi baza e saj ishin lojtarët e Ajaksit, ndërsa trajneri ishte emëruar Michels. Fitorja 4-1 e holandezëve kundër Bullgarisë në Botëror në turin eliminator njihet si dita në të cilën lindi “futbolli total”. Finalja e këtij turneu, e humbur 1-2 ndaj Gjermanisë, do të duhej të ishte dita në të cilin ai vdiq përsëri. Në këtë ditë, fi toi reagimi (futbolli i reagimit). Udhëheqësi i tyre ishte Berti Vogts, i cili në fund të ndeshjes do të ngushëllonte fantazistin Krujf për atë mund të shkuar dëm.

Burimi: Gazeta Shqip